Tarihin izleri Harput'ta! Keşfedilen sanayi sitesi 150 yıl öncesine kadar kullanılıyormuş!

Elazığ’ın tarihi mirası Harput Kalesi'nde yürütülen kazılarda bin yıllık bir sanayi alanı gün yüzüne çıkarıldı. Urartu Krallığı dönemine ait demir atölyeleri ve maden eritme ocaklarıyla dolu bu alanın 1850'lere kadar aktif olarak kullanıldığı belirlendi.

Bin Yıllık Sanayi Alanı: Urartu Krallığı'ndan Osmanlı'ya Uzanan Tarih

Harput Mahallesi’nde bulunan ve MÖ 3000 yıllarından itibaren yerleşim gördüğü bilinen Harput Kalesi’nde, 8. yüzyılda Urartu Krallığı tarafından surlarla çevrilen bölge, arkeolojik kazılarla gün ışığına çıkmaya devam ediyor. Elazığ Valiliği, Kültür ve Turizm Bakanlığı ve Fırat Üniversitesi’nin desteğiyle yürütülen kazılarda, kalede yer alan sanayi atölyeleri ortaya çıkarıldı.

Kazılar, Fırat Üniversitesi Eğitim Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. İsmail Aytaç başkanlığında 11 yıldır devam ediyor. UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’nde yer alan kale, bu süre zarfında 100 binden fazla tarihi esere ev sahipliği yaptı.

Urartu Demir Atölyeleri Gün Yüzüne Çıktı

Harput Kalesi’nin batı surlarında, iki burç arasında kalan bölgede yapılan üç yıllık kazılar sonucunda bin metrekarelik bir sanayi alanı keşfedildi. Bu alanda demir atölyeleri, maden eritme ocakları ve depo alanları bulundu. Yapılan incelemelerde, bu kompleksin Bizans, Selçuklu, Akkoyunlu ve Osmanlı dönemlerinde de aktif olarak kullanıldığı tespit edildi.

Kazılardan elde edilen bakır sikkeler, porselen mobilya aksamları ve diğer buluntular, bu sanayi kompleksinin 1850'lere kadar faal olduğunu gösterdi.

"Eritme Fırınları Farklı Amaçlarla Kullanıldı"

Prof. Dr. İsmail Aytaç, sanayi alanı hakkında önemli bilgiler paylaştı. Aytaç, Harput Kalesi’nde demirci atölyelerinin restore edilen bölümlerinin ziyarete açık olduğunu belirtti. Bu alanın içinde iç içe geçmiş eritme fırınları yer alıyor. Her fırın farklı ısı derecelerinde, çeşitli amaçlarla kullanılmış. Ayrıca kazılar sonucunda çok sayıda ok ve mızrak ucu, metal nal, çivi ve mobilya aksamı da ortaya çıkarıldı.

"Savaş Zamanında Askeri Malzemeler Üretilmiş"

Aytaç, buluntuların savaş dönemlerinde askeri malzeme üretiminde kullanıldığını ifade etti. Barış zamanında ise günlük hayatı kolaylaştıran araç gereçlerin üretildiği sanayi alanı, 1850’lere kadar faaliyet göstermiş. Atölyeler bölgesinden çıkan bakır sikke ve porselen buluntular da bu tarihi doğruluyor.

1860’larda Harput Kalesi’ndeki askeri garnizon şehre taşınınca sanayi alanı kullanımdan çıkmış ve toprak altında kalmış. Prof. Dr. Aytaç, kazı çalışmalarının devam ettiğini ve bölgenin turizme kazandırılması için çalışmaların sürdüğünü belirtti.